来源： 作者：朱竞旻 关迪 校排
初版说明
此《梵藏汉英广本心经对勘》系至尊夏坝仁波切为便于藏汉四众弟子学习《心经》以及梵藏文，而于2008年7月慈悲制作。当时仁波切正从事于繁忙的翻译工作，却特意牺牲休息时间，抽出一晚完成了这份对勘，并嘱弟子校对。其切切悲心，使人感动不已。根据仁波切的教示，弟子整理出了此校排稿。其内容为梵、藏、汉、英四种语言的广本《般若波罗蜜对心经》的逐句对勘。每句经文的各行内容为：
第一行，梵文天城体；
第二行，以藏文转写的梵文；
第三行，梵文拉丁转写（根据Harvard-Kyoto转写系统）；
第四行，藏文；
第五行，藏文拉丁转写（根据Wylie转写系统）；
第六行，汉文。
第七行，英文。
其中第二、五、七行为弟子在校排时新加入的内容。设置第二行可便于藏族四众同修学习梵文，设置第六行可便于大家充分利用国际上的藏文电子数据资源。
校排过程中，对于梵文部分，改正了版本中的部分连声和拼写错误，在转写中以“-”符号拆分了复合词（如将Prajñāpāramitāhṛdayasutram写为Prajñā-pāramitā-hṛdaya-sutram）；对词间叠加字，也按惯例作了拆分处理（如etadavocat作etad avocat）。部分词间连声处以折线号标明，如athâyuṣman < atha + āyuṣman。
对于藏文转写的梵文部分，为便于读者学习，一律按照梵文音节一一对应，故部分地方与流行的转写方式或有差异。如梵文mahā，按传统写为མཧཱ，而在此则写为མ་ཧཱ。另外，在传统的梵-藏转写系统中，受尼泊尔影响，b常常替换v，造成b、v使用混乱。本文一律将梵文b转写为，将v转写为，以适合初学梵文者。
英文版中部分内容作了改动，如将gñā还原为jñā等。
本文最后附有中英文的《梵藏字母全表》，便于初学梵藏文的同修查对。
欢迎大家致函提问与指正。电邮地址：forforbbs@126.com
朱竞旻（降央噶丹）
2008年7月
修订说明
此次修订校正了梵文本中部分的连声错误及将梵文拉丁转写中的分隔错误，进一步统一了连声折线的添接法（欲显示效果请下载pdf版阅读）。
2009年7月
2.0版修訂說明
此《梵藏漢英廣本心經對勘》系根據至尊 夏垻仁波切為便於藏漢四眾弟子學習《心經》以及梵藏文而於2008年7月慈悲製作的梵藏漢對勘本擴充而成。其內容為梵、藏、漢、英四種語言的廣本《般若波羅蜜對心經》的逐句對勘。每句經文的各行內容為：第一行，梵文天城體；第二行，以藏文轉寫的梵文；第三行，梵文拉丁轉寫（根據Harvard-Kyoto轉寫系統）；第四行，藏文；第五行，漢文。第六行，英文。
校排過程中，對於梵文部分，改正了版本中的部分連聲和拼寫錯誤，在轉寫中以“-”符號拆分了部分複合詞（如將Prajñāpāramitāhṛdayasutram寫為Prajñā-pāramitā-hṛdaya-sutram）；對詞間疊加字，也按慣例作了拆分處理（如etadavocat作etad avocat）。部分詞間連聲處以折線號標明，如athâyuṣman < atha + āyuṣman。
對於藏文轉寫梵文部分，為便於讀者學習，一律按照梵文音節一一對應，故部分地方與流行的轉寫方式或有差異。如梵文mahā，按傳統寫為མཧཱ，而在此則寫為མ་ཧཱ。另外，在傳統的梵藏轉寫系統中，受尼泊爾影響，b常常替換v。本文除སརྦ仍遵古外，一律將梵文b轉寫為བ，將v轉寫為ཝ，以適合初學梵文者。英文版中部分內容作了改動，如將gñā還原為jñā等。
這次修訂2.0版參照略本，繼續修正了梵文本中的部分不符合古典規範的連聲和語法形式；修正了原藏文版當中的一些問題，並將第一行和第四行字體作了放大處理，且採用了更為清晰美觀的Himalaya-K和Himalaya-J的unicode字體予以區分；此外，鑒於1.5版藏文底本中的部分拼寫方式較罕見，我們改以《藏傳佛教禮贊祈願文》（རྒྱུན་འདོན་བསྟོད་སྨོན་ཕྱོགས་བསྒྲིགས།，李舞陽主編，北京：中國藏語系高級佛學院、中國佛教文化研究所，1997年）為底本，勘《頌詞彙編》（བསྟོད་སྨོན་ཕྱོགས་བསྒྲིགས།，西寧：青海人民出版社，1996年，2007年重印），統一了正字法，添加了一些校注。為保證漢文部分的準確性，我們採用了繁體字。
歡迎致函提問與指正。電郵地址：forforbbs@126.com
朱竞旻 关迪
2008年7月1.1版
2009年7月修訂1.5版
2010年5月1日修訂2.0版
版本來源
梵文版
1. F. Max Müller, Anecdota Oxoniensia (Aryan Series), vol. I, Part III.（底本）
2. Vaidya, P.L ed. Buddhist Sanskrit Texts No. 17 Mahāyāna-sūtra-saṃgrahaḥ (part 1). Darbhanga :The Mithila Institute, 1961. (Digital Sanskrit Canon of Western University)
3. 同上Vaidya所校略本《心經》（簡稱略本）
藏文版
1. 李舞陽主編：《藏傳佛教禮贊祈願文》（རྒྱུན་འདོན་བསྟོད་སྨོན་ཕྱོགས་བསྒྲིགས།），北京：中國藏語系高級佛學院、中國佛教文化研究所，1997年（底本）
2. 《頌詞彙編》（བསྟོད་སྨོན་ཕྱོགས་བསྒྲིགས།），西寧：青海人民出版社，1996年（2007年重印）（校本，簡稱“青海本”。）
漢文版
1. 國大德三藏法師沙門法成譯：《般若波羅蜜多心經》（敦煌石室本），《大正新修大藏經》第八冊，CBETA, T08, no. 255
英文版
1. The Larger Prajñā-pāramitā-hṛdaya-sūtra, translated by BIONA, Buddhist Scriptures in Multiple Languages, http://www.fodian.net/world/0253l.htm（此為梵-英譯本，本文採用之。）
2. The Heart of the Perfection of Wisdom Sutra, translated by Ven. Thubten Tsultrim (George Churinoff), http://www.fodian.net/world/heart_sutra.pdf（此為藏-英譯本，有排版的藏英對照。）
आर्यभगवतीप्रज्ञापारमिताहृदयसूत्रम्।[①]
【梵】ཨཱ་རྱ་བྷ་ག་ཝ་ཏཱི་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཧྲྀ་ད་ཡ་སཱུ་ཏྲམ།།
【梵】Ārya-bhagavatī-prajñā-pāramitā-hṛdaya-sūtram |
【藏】༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བྷ་ག་བ་ཏཱི་པྲཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཧྲྀ་ད་ཡ།[②]
བོད་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ།
【漢】般若波羅蜜多心經
【英】The Larger Prajñā-pāramitā-hṛdaya-sūtra
॥नमो भगवत्यै आर्यप्रज्ञापारमितायै॥[③]
【梵】ན་མོ་བྷ་ག་ཝ་ཏྱཻ་ཨཱ་རྱ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཡཻ།།
【梵】॥namo bhagavatyai āryaprajñāpāramitāyai॥
【藏】།བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།
【漢】（敬禮薄伽梵母般若波羅蜜多）[④]
【英】Adoration to the Omniscient!
एवं मया श्रुतम्। एकस्मिन् समये
【梵】།ཨེ་ཝཾ་མ་ཡཱ་ཤྲུ་ཏམ། །ཨེ་ཀ་སྨིན་ས་མ་ཡེ་་་
【梵】evaṃ mayā śrutam | ekasmin samaye
【藏】འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན།
【漢】如是我聞。一時
【英】This I heard: At one time
भगवान् राजगृहे विहरति स्म गृध्रकूटे पर्वते महता भिक्षुसंघेन सार्धं महता च बोधिसत्त्वसंघेन।
【梵】བྷ་ག་ཝཱན་རཱ་ཛ་གྲྀ་ཧེ་ཝི་ཧ་ར་ཏི་སྨ་གྲྀ་དྷྲ་ཀཱུ་ཊེ་པ་རྭ་ཏེ་མ་ཧ་ཏཱ་བྷི་ཀྵུ་སཾ་གྷེ་ན་སཱ་རྡྷཾ་མ་ཧ་ཏཱ་ཙ་བོ་དྷི་ས་ཏྟྭ་སཾ་གྷེ་ན།
【梵】Bhagavān Rāja-gṛhe viharati sma Gṛdhra-kūṭe parvate mahatā bhikṣu-saṃghena sārdhaṃ
mahatā ca bodhisattva-saṃghena|
【藏】།བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་།
།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབ་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ།
【漢】薄伽梵住王舍城鷲峰山中，與大苾蒭眾及諸菩薩摩訶薩俱。
【英】the Bhagavat dwelt at Rāgagṛha, on the hill Gṛdhrakūta, together with a large number of
Bhikshus and a large number of Bodhisattvas.
तेन खलु समयेन भगवान् गम्भीरावसंबोधं नाम समाधिं समापन्नः।
【梵】ཏེ་ན་ཁ་ལུ་ས་མ་ཡེ་ན་བྷ་ག་ཝཱན་གམ་བྷཱི་རཱ་ཝ་སཾ་བོ་དྡྷཾ་ནཱ་མ་ས་མཱ་དྷིཾ་ས་མཱ་པན་ནཿ
【梵】tena khalu samayena bhagavān gambhīrāva-saṃbodhaṃ nāma samādhiṃ samāpannaḥ|
【藏】།དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟབ་མོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ།
【漢】爾時世尊等入甚深明瞭三摩地法之異門。
【英】At that time the Bhagavat was absorbed in a meditation, called Gambhīrāvasaṃbodha.
तेन च समयेनार्यावलोकितेश्वरो[⑤] बोधिसत्त्वो महासत्त्वो गम्भीरायां प्रज्ञापारमितायां चर्यां चरमाण एवं व्यवलोकयति स्म।
【梵】ཏེ་ན་ཙ་ས་མ་ཡེ་ནཱ་རྱ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཤྭ་རོ་བོ་དྡྷི་ས་ཏྟྭོ་མ་ཧཱ་ས་ཏྟྭོ་གམ་བྷཱི་རཱ་ཡཱཾ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཡཱཾ་ཙ་རྱཱཾ་ཙ་ར་མཱ་ཎ་་་
་་་ཨེ་ཝཾ་ཝྱ་ཝ་ལོ་ཀ་ཡ་ཏི་སྨ།
【梵】tena ca samayenâryāvalokiteśvaro bodhisattvo mahāsattvo gambhīrāyāṃ
prajñāpāramitāyāṃ caryāṃ caramāṇa evaṃ vyavalokayati sma|
【藏】།ཡང་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཀྱང[⑥]་་་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་བལྟ་ཞིང་་་
【漢】複于爾時，觀自在菩薩摩訶薩，行深般若波羅蜜多時。
【英】And at the same time the great Bodhisattva Āryāvalokitesvara, performing his study
in the deep Prajñāpāramitā,
पञ्चस्कन्धांस्तांश्च स्वभावशून्यान्[⑦] व्यवलोकयति॥
【梵】པ་ཉྕ་སྐ་ནྡྷཱཾ་སྟཱཾ་ཤྩ་སྭ་བྷཱ་ཝ་ཤཱུ་ཉཱན་ཝྱ་ཝ་ལོ་ཀ་ཡ་ཏི།
【梵】pañca-skandhāṃs tāṃś ca svabhāva-śūnyān vyavalokayati||
【藏】ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་རྣམ་པར་བལྟའོ།
【漢】觀察照見五蘊體性悉皆是空。
【英】thought thus: ‘There are the five Skandhas, and those he (the Buddha?) considered
as something by nature empty.’
अथायुष्माञ्छारिपुत्रो[⑧] बुद्धानुभावेनार्यावलोकितेश्वरं बोधिसत्त्वमेतदवोचत् ।
【梵】།ཨ་ཐཱ་ཡུ་ཥྨཱ་ཉྪཱ་རི་པུ་ཏྲོ་བུ་དྡྷཱ་ནུ་བྷཱ་ཝེ་ནཱ་རྱཱ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཤྭ་རཾ་བོ་དྡྷི་ས་ཏྟྭ་མེ་ཏ་ད་ཝོ་ཙཏ།
【梵】athâyuṣmāñ Chāriputro buddhānubhāvenâryāvalokiteśvaraṃ bodhisattvam etad avocat|
【藏】།དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།
【漢】時具壽舍利子承佛威力，白聖者觀自在菩薩摩訶薩曰。
【英】Then the venerable Śāriputra, through Buddha’s power, thus spoke to the Bodhisattva
Āryāvalokitesvara:
यः कश्चित् कुलपुत्रो[⑨] गम्भीरायां प्रज्ञापारमितायां चर्यां चर्तुकामः कथं शिक्षितव्यः ॥
【梵】།ཡཿ་ཀ་ཤྩིཏ་ཀུ་ལ་པུ་ཏྲོ་གམ་བྷཱི་རཱ་ཡཱཾ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཡཱཾ་ཙ་རྟུ་ཀཱ་མཿ་ཀ་ཐཾ་ཤི་ཀྵི་ཏ་ཝྱཿ །
【梵】yaḥ kaś cit kulaputro gambhīrāyāṃ prajñāpāramitāyāṃ caryāṃ cartu-kāmaḥ
kathaṃ śikṣitavyaḥ||
【藏】 །རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར[⑩]་འདོད་པ་དེས།
ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ།
【漢】若善男子，欲修行甚深般若波羅蜜多者，複當雲何修學？
【英】’If the son or daughter of a family wishes to perform the study in the deep Prajñāpāramitā,
how is he to be taught?’
एवमुक्ते आर्यावलोकितेश्वरो बोधिसत्त्वो महासत्त्व[11] आयुष्मन्तं शारिपुत्रमेतदवोचत् ॥
【梵】།ཨེ་ཝ་མུ་ཀྟེ་ཨཱ་རྱ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཤྭ་རོ་བོ་དྷི་ས་ཏྟྭོ་མ་ཧཱ་ས་ཏྟྭ་ཨཱ་ཡུ་ཥྨན་ཏཾ་ཤཱ་རི་པུ་ཏྲ་མེ་ཏ་ད་ཝོ་ཙཏ།
【梵】evam ukte Āryāvalokiteśvaro bodhisattvo mahāsattva āyuṣmantaṃ Śāriputram
etad avocet|
【藏】 དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་་་
དབང་ཕྱུག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།
【漢】作是語已，觀自在菩薩摩訶薩答具壽舍利子言。
【英】On this the great Bodhisattva Āryāvalokitesvara thus spoke to the venerable Śāriputra:
यः कश्चिच्छारिपुत्र कुलपुत्रो वा कुलदुहिता वा[12] गम्भीरायां प्रज्ञापारमितायां चर्यां चर्तुकामः ।
तेनैवं व्यवलोकितव्यम् । पञ्चस्कन्धांस्तांश्च स्वभावशून्यान् समनुपश्यति स्म।
【梵】ཡཿ་ཀ་ཤྩི་ཙྪཱ་རི་པུ་ཏྲ་ཀུ་ལ་པུ་ཏྲོ་ཝཱ་ཀུ་ལ་དུ་ཧི་ཏཱ་ཝཱ་གམ་བྷཱི་རཱ་ཡཱཾ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཡཱཾ་ཙ་རྱཾ་ཙ་རྟུ་ཀཱ་མཿ །
།ཏེ་ནཻ་ཝཾ་ཝྱ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏ་ཝྱམ། པ་ཉྕ་སྐན་དྷཱཾ་སྟཱཾ་ཤྩ་སྭ་བྷཱ་ཝ་ཤཱུ་ནྱཱན་ས་མ་ནུ་པ་ཤྱ་ཏི་སྨ།
【梵】yaḥ kaś cic chāriputra kula-putro vā kula-duhitā vā
gambhīrāyāṃ prajñā-pāramitāyāṃ caryāṃ cartur-kāmaḥ|
tenaỿvaṃ vyavalokitavyam| pañca skandhāṁs tāṃś ca
svabhāva-śūnyān samanupaśyati sma|
【藏】 །ཤཱ་རིའི་བུ། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱད་པ་་་
སྤྱོད་པར་འདོད་པ་དེས་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་་་་་་་
སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བལྟའོ།
【漢】若善男子及善女人，欲修行甚深般若波羅蜜多者，彼應如是觀察：五蘊體性皆空。
【英】’If the son or daughter of a family wishes to perform the study in the deep Prajñāpāramitā,
he must think thus: There are five Skandhas, and these he considered as by their nature
empty.
रूपं शून्यता शून्यतैव रूपम्। रूपान्न पृथक्शून्यता शून्यताया न पृथग्रूपम्। यद्रूपं सा शून्यता या शून्यता तद्रूपम्।[13]
【梵】རཱུ་པཾ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཻ་ཝ་རཱུ་པམ། རཱུ་པཱ་ནྣ་པྲྀ་ཐ་ཀྴཱུ་ནྱ་ཏཱ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་ཡཱ་ན་པྲྀ་ཐ་གྲཱུ་པམ། ཡ་དྲཱུ་པཾ་སཱ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་ཡཱ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་ཏ་དྲཱུ་པམ།
【梵】rūpaṃ śūnyatā śūnyataỿva rūpam| rūpān na pṛthak śūnyatā śūnyatāyā na pṛthag rūpam|
yad rūpaṃ sā śūnyatā yā śūnyatā tad rūpam|
【藏】 །གཟུགས་སྟོང་པའོ[14]། །སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ། །གཟུགས་ལས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན།
སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ།
【漢】色即是空，空即是色；色不異空，空不異色。
【英】Form is emptiness, and emptiness indeed is form. Emptiness is not different from form,
form is not different from emptiness. What is form that is emptiness, what is emptiness
that is form.
एवं वेदनासंज्ञासंस्कारविज्ञानं च शून्यता।
【梵】ཨེ་ཝཾ་ཝེ་ད་ནཱ་སཾ་ཛྙཱ་སཾ་སྐཱ་ར་ཝི་ཛྙཱ་ནཾ་ཙ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ།
【梵】evaṃ vedanā-saṃjñā-saṃskāra-vijñānaṃ ca śūnyatā|
【藏】།དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སྟོང་པའོ།
【漢】如是受、想、行、識亦複皆空。
【英】Thus perception, name, conception, and knowledge also are emptiness.
एवं शारिपुत्र सर्वधर्माः शून्यतालक्षणा अनुत्पन्ना अनिरुद्धा अमला अविमला अनूना असंपूर्णाः।
【梵】།ཨེ་ཝཾ་ཤཱ་རི་པུ་ཏྲ་སརྦ་དྷ་རྨཱཿ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་ལ་ཀྵ་ཎཱ་ཨ་ནུ་ཏྤ་ནྣཱ་ཨ་ནི་རུ་དྡྷཱ་ཨ་མ་ལཱ་ཨ་ཝི་མ་ལཱ་ཨ་ནཱུ་ནཱ་ཨ་སཾ་པཱུ་རྞཱཿ།
【梵】evaṃ Śāriputra sarva-dharmāḥ śūnyatā-lakṣaṇā anutpannā aniruddhā
amalā avimalā anūnā asaṃpūrṇāḥ|
【藏】 །ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་མེད་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ།
དྲི་མ་མེད་པ། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ། བྲི་བ་མེད་པ། གང་བ་མེད་པའོ།
【漢】是故，舍利子，一切法空性無相，無生、無滅、無垢、離垢、無減、無增。
【英】Thus, O Śāriputra, all things have the character of emptiness, they have no beginning,
no end, they are faultless and not faultless, they are not imperfect and not perfect.
तस्मात्तर्हि शारिपुत्र शून्यतायां न रूपं न वेदना न संज्ञा न संस्कारा[15] न विज्ञानम्
【梵】།ཏ་སྨཱ་ཏྟ་རྷི་ཤཱ་རི་པུ་ཏྲ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་ཡཱཾ་ན་རཱུ་པཾ་ན་ཝེ་ད་ནཱ་ན་སཾ་ཛྙཱ་ན་སཾ་སྐཱ་རཱ་ན་ཝི་ཛྙཱ་ནམ།
【梵】tasmāt tarhi Śāriputra śūnyatāyāṃ na rūpaṃ na vedanā na saṁjñā na saṃskārā
na vijñānam|
【藏】།ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་ལྟ་བས་ན།[16] སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཟུགས་མེད། ཚོར་བ་མེད། འདུ་ཤེས་མེད།
འདུ་བྱེད་རྣམས་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད།
【漢】舍利子，是故爾時空性之中無色、無受、無想、無行，亦無有識。
【英】Therefore, O Śāriputra, here in this emptiness there is no form, no perception, no name, no
concept, no knowledge.
न चक्षुर्न श्रोत्रं न घ्राणं न जिह्वा न कायो न मनो न रूपं न शब्दो न गन्धो न रसो न स्प्रष्टव्यं न धर्मः।
【梵】།ན་ཙ་ཀྵུ་རྣ་ཤྲོ་ཏྲཾ་ན་གྷྲཱ་ཎཾ་ན་ཛི་ཧྭཱ་ན་ཀཱ་ཡོ་ན་མ་ནོ་ན་རཱུ་པཾ་ན་ཤ་བྡོ་ན་ག་ནྡྷོ་ན་ར་སོ་ན་སྤྲ་ཥྚ་ཝྱཾ་ན་དྷ་རྨཿ །
【梵】na cakṣur na śrotraṃ na ghrāṇaṃ na jihvā na kāyo na mano na rūpaṃ na śabdo na gandho
na raso na spraṣṭavyaṃ na dharmaḥ|
【藏】 མིག་མེད། རྣ་བ་མེད། སྣ་མེད། ལྕེ་མེད། ལུས་མེད། ཡིད་མེད།
གཟུགས་མེད། སྒྲ་མེ། དྲི་མེད། རོ་མེ། རེག་བྱ་མེད། ཆོས་མེད་དོ[17]།
【漢】無眼，無耳，無鼻，無舌，無身，無意，無色，無聲，無香，無味，無觸，無法。
【英】No eye, ear, nose, tongue, body, and mind. No form, sound, smell, taste, touch and objects.
न चक्षुर्धातुर्यावन्न मनोधातुर्न धर्मधातुर्न मनोविज्ञानधातुः।
【梵】ན་ཙ་ཀྵུ་རྡྷཱ་རུ་རྱཱ་ཝ་ནྣ་མ་ནོ་དྷཱ་ཏུ་རྣ་དྷ་རྨ་དྷཱ་ཏུ་རྣ་མ་ནོ་ཝི་ཛྙཱ་ན་དྷཱ་ཏུཿ །
【梵】na cakṣur dhātur yāvan na mano dhātur na dharma-dhātur na mano-vijñāna-dhātuḥ|
【藏】མིག་གི་ཁམས་མེད་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་མེད། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མེད་དོ།
【漢】無眼界，乃至無意識界。[18]
【英】There is no eye,’ &c., till we come to ‘there is no mind, no objects, no mind-knowledge.
न विद्या नाविद्या न क्षयो[19] यावन्न जरामरणं न जरामरणक्षयः।
【梵】།ན་ཝི་དྱཱ་ནཱ་ཝི་དྱཱ་ན་ཀྵ་ཡོ་ཡཱ་ཝན་ན་ཛ་རཱ་མ་ར་ཎཾ་ན་ཛ་རཱ་མ་ར་ཎ་ཀྵ་ཡཿ །
【梵】na vidyā nâvidyā na kṣayo yāvan na jarā-maraṇaṃ na jarā-maraṇa-kṣayaḥ,
【藏】།མ་རིག་པ་མེད། མ་རིག་པ་ཟད་པ་མེད་པ་ནས་རྒ་ཤི་མེད། རྒ་ཤི་ཟད་པའི་བར་དུ་ཡང་མེད་དོ།
【漢】無無明，亦無無明盡；乃至無老死，亦無老死盡。
【英】There is no knowledge, no ignorance, no destruction (of ignorance),’ till we come to ‘there
is no decay and death, no destruction of decay and death;
न दुःखसमुदयनिरोधमार्गा न ज्ञानं न प्राप्तिर्नाप्राप्तिः।
【梵】།ན་དུཿ་ཁ་ས་མུ་ད་ཡ་ནི་རོ་དྷ་མཱ་རྒཱ་ན་ཛྙཱ་ནཾ་ན་པྲཱ་པྟི་རྣཱ་པྲཱ་པྟིཿ །
【梵】na duḥkha-samudaya-nirodha-mārgā na jñānaṃ na prāptir nâprāptiḥ|
【藏】 །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་མེད། ཡེ་ཤེས་མེ། ཐོབ་པ་མེ།
མ་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ།
【漢】無苦、集、滅、道，無智、無得，亦無不得。
【英】there are not (the Four Truths, viz.) that there is pain, origin of pain, stoppage of pain,
and the path to it. There is no knowledge, no obtaining, no not-obtaining of Nirvāna.
तस्माच्छारिपुत्राप्राप्तित्वेन बोधिसत्त्वानां प्रज्ञापारमितामाश्रित्य विहरत्यचित्तावरणः[20]।
【梵】ཏ་སྨཱ་ཙྪཱ་རི་པུ་ཏྲཱ་པྲཱ་པྟི་ཏྭེ་ན་བོ་དྷི་ས་ཏྟྭཱ་ནཱཾ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་མཱ་ཤྲི་ཏྱ་ཝི་ཧ་ར་ཏྱ་ཙི་ཏྟཱ་ཝ་ར་ཎཿ །
【梵】tasmāc chāriputrâprāptitvena bodhisattvānāṃ prajñā-pāramitām āśritya viharaty acittāvaraṇaḥ|
【藏】།ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་ལྟ་བས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར།
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ཏེ། སེམས་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་ཅིང་་་
【漢】是故舍利子，以無所得故，諸菩薩眾依止般若波羅蜜多，心無障礙，無有恐怖。
【英】Therefore, O Śāriputra, as there is no obtaining (of Nirvāna), a man who has approached
the Prajñāpāramitā of the Bodhisattvas, dwells (for a time) enveloped in consciousness.
चित्तावरणनास्तित्वादत्रस्तो विपर्यासातिक्रान्तो निष्ठनिर्वाणः।
【梵】ཙི་ཏྟཱ་ཝ་ར་ཎ་ནཱ་སྟི་ཏྭཱ་ད་ཏྲ་སྟོ་ཝི་པ་རྱཱ་སཱ་ཏི་ཀྲཱ་ནྟོ་ནི་ཥྛ་ནི་རྭཱ་ཎཿ །
【梵】cittāvaraṇanâstitvād atrasto viparyāsātikrānto niṣṭha-nirvāṇaḥ|
【藏】་་་སྐྲག་པ་མེད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ།
【漢】超過顛倒，究竟涅槃。
【英】But when the envelopment of consciousness has been annihilated, then he becomes free of
all fear, beyond the reach of change, enjoying final Nirvāna.
त्र्यध्वव्यवस्थिताः सर्वबुद्धाः प्रज्ञापारमितामाश्रित्यानुत्तरां सम्यक्संबोधिमभिसंबुद्धाः।
【梵】ཏྲྱ་དྷ་ཝ་ཝྱ་ཝ་སྠི་ཏཱཿ་སརྦ་བུ་དྡྷཱཿ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་མཱ་ཤྲི་ཏྱཱ་ནུ་ཏྟ་རཱཾ་ས་མྱ་ཀྶཾ་བོ་དྷི་མ་བྷི་སཾ་བུ་དྡྷཱཿ །
【梵】try-adhva-vyavasthitāḥ sarva-buddhāḥ prajñā-pāramitām āśrityânuttarāṃ
samyak-saṃbodhim abhisaṃbuddhāḥ|
【藏】 །དུས་གསུམ་དུ་མངོན་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་་་
བརྟེན་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ།
【漢】三世一切諸佛，亦皆依般若波羅蜜多故，證得無上正等菩提。
【英】’All Buddhas of the past, present, and future, after approaching the Prajñāpāramitā, have
awoke to the highest perfect knowledge
तस्माज्ज्ञातव्यः प्रज्ञापारमितामहामन्त्रो ऽनुत्तरमन्त्रो ऽसमसममन्त्रः
सर्वदुःखप्रशमनमन्त्रः सत्यममिथ्यत्वात् ।
【梵】ན་སྨཱ་ཛྫྙཱ་ཏ་ཝྱཿ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་མ་ཧཱ་མ་ནྟྲོ་ཨ་ནུ་ཏྟ་ར་མ་ནྟྲོ་ཨ་ས་མ་ས་མ་མ་ནྟྲཿ་སརྦ་དུཿ་ཁ་པྲ་ཤ་མ་ན་མ་ནྟྲཿ་ས་ཏྱ་མ་མི་ཐྱ་ཏྭཱཏ།
【梵】tasmāj jñātavyaḥ prajñā-pāramitā-mahā-mantro ’nuttara-mantro ’sam-asama-mantraḥ
sarva-duḥkha-praśamana-mantraḥ satyam amithyatvāt|
【藏】།དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྔགས། རིག་པ་ཆེན་པོའི་སྔགས། བླ་ན་མེད་པའི་སྔགས།
མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པར་བྱེད་པའི་སྔགས། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྔགས།
མི་བརྫུན[21]་པས་ན་བདེན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ།
【漢】舍利子，是故當知般若波羅蜜多大密咒者，是大明咒，是無上咒，是無等等咒，
能除一切諸苦之咒，真實無倒。故知般若波羅蜜多是秘密咒。[22]
【英】’Therefore we ought to know the great verse of the Prajñāpāramitā, the verse of the great
wisdom, the unsurpassed verse, the verse which appeases all pain – it is truth, because it is
not false.[23]
प्रज्ञापारमितायामुक्तो मन्त्रः।
【梵】།པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཡཱ་མུ་ཀྟོ་མ་ནྟྲཿ །
【梵】prajñā-pāramitāyām ukto mantraḥ|
【藏】།ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་སྔགས་སྨྲས་པ།
【漢】即說般若波羅蜜多咒曰：
【英】The verse proclaimed in the Prajñāpāramitā[24]:
तद्यथा गते गते पारगते पारसंगते बोधि स्वाहा।
【梵】ཏད་ཡ་ཐཱ་ག་ཏེ་ག་ཏེ་པཱ་ར་ག་ཏེ་པཱ་ར་སཾ་ག་ཏེ་བོ་དྷི་སྭཱ་ཧཱ།
【梵】tad yathā gate gate pāragate pārasaṃgate bodhi svāhā|
【藏】ཏདྱ་ཐཱ། ཨོཾ་ག་ཏེ་ག་ཏེ་པཱ་ར་ག་ཏེ་པཱ་ར་སཾ་ག་ཏེ་བོ་དྷི་སྭཱཧཱ།
【漢】峨帝峨帝，波囉峨帝，波囉僧峨帝，菩提莎訶。
【英】”O wisdom, gone, gone, gone to the other shore, landed at the other shore, Svāhā!”
एवं शारिपुत्र गम्भीरायां प्रज्ञापारमितायां चर्यायां शिक्षितव्यं बोधिसत्त्वेन॥
【梵】ཨེ་ཝཾ་ཤཱ་རི་པུ་ཏྲ་ག་མྦྷཱི་རཱ་ཡཱཾ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཡཱཾ་ཅ་རྱཱ་ཡཱཾ་ཤི་ཀྵི་ཏ་ཝྱཾ་བོ་དྷི་ས་ཏྟྭེ་ན།།
【梵】evaṃ Śāriputra gambhīrāyāṃ prajñā-pāramitāyāṃ caryāyāṃ śikṣitavyaṃ bodhisattvena||
【藏】 ཤཱ་རིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་་་
ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ།
【漢】舍利子，菩薩摩訶薩應如是修學甚深般若波羅蜜多。
【英】’Thus, O Śāriputra, should a Bodhisattva teach in the study of the deep Prajñāpāramitā.’
अथ खलु भगवान् तस्मात्समाधेर्व्युत्थायार्यावलोकितेश्वरस्य बोधिसत्त्वस्य साधुकारमदात् ।
【梵】ཨ་ཐ་ཁ་ལུ་བྷ་ག་ཝཱན་ཏ་སྨཱཏ་ས་མཱ་དྷེ་རྭ་ཡུ་ཏྟཱ་ཡཱ་རྱཱ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཤྭ་ར་སྱ་བོ་དྷི་ས་ཏྟྭ་སྱ་སཱ་དྷུ་ཀཱ་ར་མ་དཱཏ།
【梵】atha khalu bhagavān tasmāt samādher vyutthāyâryāvalokiteśvarasya bodhisattvasya
sādhukāram adāt|
【藏】 དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་་་
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནས།
【漢】爾時世尊從彼定起，告聖者觀自在菩薩摩訶薩曰。
【英】Then when the Bhagavat had risen from that meditation, he gave his approval to the
venerable Bodhisattva Āryāvalokitesvara, saying:
साधु साधु कुलपुत्र। एवमेतत् कुलपुत्र। एवमेतद्गम्भीरायां प्रज्ञापारमितायां चर्यं चर्तव्यं यथा त्वया निर्दिष्टम्। अनुमोद्यते तथागतैरर्हद्भिः॥
【梵】 །སཱ་དྷུ་སཱ་དྷུ་ཀུ་ལ་པུ་ཏྲ། །ཨེ་ཝ་མེ་ཏ་ཏྐུ་ལ་པུ་ཏྲ།
།ཨེ་ཝ་མེ་ཏ་ཏྒ་མྦྷཱི་རཱ་ཡཱཾ་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཡཱཾ་ཙ་རྱཾ་ཙ་རྟ་ཝྱཾ་ཡ་ཐཱ་ཏྭ་ཡཱ་ནི་རྡི་ཥྛམ། ཨ་ནུ་མོ་དྱ་ཏེ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏཻ་ར་རྷ་དྦྷིཿ །།
【梵】sādhu sādhu kula-putra| evam etat kula-putra|
evam etad gambhīrāyāṃ prajñāpāramitāyāṃ caryaṃ cartavyaṃ yathā tvayā nirdiṣṭam|
anumodyate tathāgatair arhadbhiḥ||
【藏】 ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ།[25] ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་་་
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་།
【漢】善哉，善哉。善男子，如是，如是，如汝所說，彼當如是修學般若波羅蜜多。一切
如來亦當隨喜。
【英】’Well done, well done, noble son! So it is, noble son. So indeed must this study of the deep
Prajñāpāramitā be performed. As it has been described by thee, it is applauded by Arhat
Tathāgatas.
इदमवोचद्भगवान्। आनन्दमनायुष्माञ्छारिपुत्र[26] आर्यावलोकितेश्वरश्च बोधिसत्त्वः सा च सर्वावती परिषत् सदेवमानुषासुरगन्धर्वश्च लोको भगवतो भाषितमभ्यनन्दन्॥
【梵】 ཨི་ད་མ་ཝོ་ཙ་དྦྷ་ག་ཝཱན། ཨཱ་ན་ནྡ་མ་ནཱ་ཡུ་ཥྨཱ་ཉྪཱ་རི་པུ་ཏྲ་ཨཱ་རྱ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཤྭ་ར་ཤྩ་བོ་དྷི་ས་ཏྟྭཿ
སཱ་ཙ་སརྦཱ་ཝ་ཏཱི་པ་རི་ཥ་ཏྶ་དེ་ཝ་མཱ་ནུ་ཥཱ་སུ་ར་ག་ནྡྷ་རྭ་ཤྩ་ལོ་ཀོ་བྷ་ག་ཝ་ཏོ་བྷཱ་ཥི་ཏ་མ་བྷྱ་ན་ནྡན།།
【梵】idam avocad bhagavān| ānandamanāyuṣmāñ Chāriputra Āryāvalokiteśvaraś ca bodhisattvaḥ
sā ca sarvāvatī pariṣat sa-deva-mānuṣāsura-gandharvaś ca loko bhagavato bhāṣitam
abhyanandan||
【藏】 །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་་་
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དག་དང་།
ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །
【漢】時薄伽梵說是語已，具壽舍利子、聖者觀自在菩薩摩訶薩。一切世間天、人、阿蘇
羅、乾闥婆等，聞佛所說，皆大歡喜，信受奉行。
【英】Thus spoke Bhagavat with joyful mind. And the venerable Śāriputra, and the honourable
Bodhisattva Āryāvalokitesvara, and the whole assembly, and the world of gods, men,
demons, and fairies praised the speech of the Bhagavat.
इति प्रज्ञापारमिताहृदयसूत्रं समाप्तम्॥
【梵】ཨི་ཏི་པྲ་ཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ཧྲྀ་ད་ཡ་སཱུ་ཏྲཾ་ས་མཱ་པྟམ།།
【梵】iti Prajñā-pāramitā-hṛdaya-sūtraṃ samāptam||
【藏】།ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་རྫོགས་སོ།།
【漢】般若波羅蜜多心經
【英】Here ends the Prajñā-pāramitā-hṛdaya-sūtra.
[①] 原作अथ आर्यभगवतीप्रज्ञापारमिताहृदयसूत्रम्।，据藏文本改。
[②] 原作བྷ་ག་བ་ཏི་པྲཛྙཱ་པ་ར་མི་ཏ་ཧྲྀ་ད་ཡ།，据青海本与梵文本改。
[③] 原作नमः सर्वज्ञाय।，据藏文本及台大本改。
[④] 汉文本无此皈敬句。据藏本本加之。
[⑤] 原作समयेन आर्यावलोकितेश्वरो，未连声。
[⑥] 寺院念诵中多无此ཀྱང。
[⑦] 原作स्वभावशून्यं，性数格不一致。据略本改。
[⑧] 原作अथायुष्मान् शारिपुत्रो，未连声。
[⑨] 此处有版本余वा कुलदुहिता वास्यां。
[⑩] 青海本作་་་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་་་。下同。
[11] 原作महासत्त्वः，未连声。
[12] 此处有版本余अस्यां。
[13] 此句意为：什么是色，就是空性；什么是空性，就是色。藏汉本无，英译本有。
[14] 青海版中སྟོང་པ均作སྟོང་བ。下同。
[15] 原作सस्काराः，未连声。
[16] 青海本此处未分隔。
[17] 青海本此处无终结词དོ。
[18] 汉文本为略译。按梵藏本直译应为：无眼界，乃至无意界；无法界；乃至无意识界。
[19] 此处按梵文本义为：没有明，没有无明，没有（无明）尽。梵文本与英文本一致，藏文本与汉文本一致。
[20] 此处原作विहरति चित्तावरणः 意为“心有障碍而住”，英译dwells (for a time) enveloped in consciousness同之；但略本为विहरत्यचित्तावरणः（心无障碍而住），与藏文本、汉文本皆一致。故取后者。
[21] 青海本作རྫུན。
[22]“故知般若波罗蜜多是秘密咒”：梵藏版中无此句。
[23] It is truth, not falsehood, W text.
[24] Fit for obtaining Prajñāpāramitā, W text.
[25] 青海本作རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ།
[26] 原作अथायुष्मान् शारिपुत्रो，未连声。
Prajñāpāramitā 般若波罗蜜多